Το κάθισμα στο γιογιό είναι μια «τέχνη» που το μικρό τη μαθαίνει γενικά γύρω στους έντεκα-δώδεκα μήνες. Στην ηλικία αυτή μερικά μωρά συνηθίζουν να κάνουν την ανάγκη τους σε καθορισμένες ώρες της ημέρας.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι στην ηλικία αυτή το μωρό είναι ήδη σε θέση να ελέγχει το έντερό του και την κύστη του: σημαίνει μόνο ότι, όταν κάθεται σε τακτά χρονικά διαστήματα στο γιογιό, υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να κάνει την ανάγκη του εκεί, παρά επάνω του. Όταν μαθαίνουμε ένα μωρό να χρησιμοποιεί το το γιογιό, το βοηθούμε να καταλάβει πότε πρέπει να αδειάσει τα έντερά του ή την κύστη του και να ειδοποιεί τη μητέρα του ή το πρόσωπο που ασχολείται μαζί του, ότι θέλει να κάνει την ανάγκη του.
Το μωρό θα πρέπει να μάθει να αναγνωρίζει τους ερεθισμούς που προηγούνται της κένωσης , κάτι που δεν μπορεί να γίνει πριν από τους 12-18 μήνες, αφενός γιατί πριν από την ηλικία αυτή η ψυχοφυσική του ανάπτυξη δεν είναι κατάλληλη για τη συγκεκριμένη λειτουργία και αφετέρου γιατί το μωρό δε μπορεί ακόμα να μιλήσει, δεν είναι σε θέση να εκφράσει την ανάγκη του αυτή. Καλό είναι, κατά συνέπεια, η μητέρα να συνοδεύει την κένωση του μωρού της με έναν όρο που θα δείχνει την πράξη αυτή (π.χ: «ποπό») . Όταν το μωρό μάθει αυτόν τον όρο για να δείχνει την ανάγκη του, θα μάθει να συνδέει την ίδια την ανάγκη με τη χρήση του γιογιό.
Όχι στην πρόωρη χρήση
Πολλές μητέρες πιστεύουν ότι το μωρό τους συνηθίζει στον έλεγχο των εντέρων του από την αρχή κιόλας του απογαλακτισμού. Για αυτό, όταν το μωρό είναι μόλις 6-7 μηνών, προσπαθούν να το βάζουν να κάθεται σε ορισμένα διαστήματα στο γιογιό, με την ελπίδα οτι αργά η γρήγορα θα συνηθίσει να ενεργείται σε καθορισμένα ωράρια και δεν θα λερώνει έτσι τα βρακάκια του και τις πάνες του. Αλλά αυτή είναι μία μέθοδος που δε λύνει το πρόβλημα. Έχει αποδειχθεί ότι το μωρό μαθαίνει να διατηρείται στεγνό γύρω στα δύο χρόνια.
Η επιβολή του γιογιό πολύ πρόωρα μπορεί να έχει βλαβερές συνέπειες: έχει διαπιστωθεί πράγματι ότι πολλά μωρά στα οποία είχε επιβληθεί από πολύ νωρίς η χρήση του κατέληγαν, γύρω στους 12-15 μήνες , να αρνούνται να ενεργηθούν με τον τρόπο αυτό. Και είναι εύκολο να καταλάβουμε το λόγο της αντίδρασης: η άρνηση του γιογιό σημαίνει για το μωρό που μεγαλώνει μια άρνηση κατά της αναγκαστικής επιβολής. Με λίγα λόγια, το μωρό πρέπει να χρησιμοποιεί το γιογιό μόνο του. Όταν δεν το δέχεται, είναι καλύτερα να μην επιμένετε, ούτε να δείχνετε απογοήτευση. Αναβάλλεται την επιχείρηση γιογιό γα αργότερα.
Πώς θα πούμε αντίο στις πάνες
- Δεν πρέπει να βιαζόμαστε να μάθουμε στο μωρό να χρησιμοποιεί το γιογιό: υπάρχουν μωρά που μαθαίνουν νωρίς και άλλα που χρειάζονται περισσότερο χρόνο.
- Δεν πρέπει να λέμε ποτέ στο παιδί όταν το βάζουμε στο γιογιό «θα μείνεις εκεί ώσπου να τα κάνεις». Το μωρό θα νοιώσει αναγκασμένο να κάνει κάτι που θέλουν οι άλλοι και θα αντιδράσει. Μπορεί να καθίσει για μεγάλο διάστημα χωρίς να κάνει τίποτα.
- Μην στεναχωριέστε αν το μωρό σας, παρόλο που έχει συνηθίσει το γιογιό, εξακολουθεί να βρέχεται. Χρειάζεται χρόνο για να μπορέσει να μάθει να συγκρατείται. Καλό είναι να μη δείχνετε την απογοήτευσή σας.
- Μην νευριάζετε αν το μωρό, ενώ κάθεται στο γιογιό, σηκώνεται για να πάει να πάρει κάποιο παιχνίδι. Και σε αυτές τις στιγμές πρέπει να νοιώθει ελεύθερο.
- Μην του επιβάλλεται τη χρήση της τουαλέτας για τους μεγάλους. Το μωρό μπορεί να φοβάται να καθίσει στην «τρύπα» που ανοίγεται κάτω του. Μπορεί να συνηθίσει σιγά-σιγά, όταν θα είναι ενάμιση η δύο ετών.
- Μην τραβάτε το καζανάκι της τουαλέτας όταν είναι μπροστά το μωρό για να εξαφανίσετε τις ακαθαρσίες του. Το μικρό δεν μπορεί να καταλάβει γιατί η μαμά, που λίγο πριν έδειχνε ευχαριστημένη γι αυτό που έκανε, αποφασίζει τώρα να εξαφανίσει τις ακαθαρσίες με το νερό.
- Δείξτε στο μωρό την ικανοποίησή σας όταν κάνει στην ανάγκη του στο γιογιό. Έτσι θα μάθει να επαναλαμβάνει την πράξη αυτή για να ευχαριστεί τον μπαμπά και τη μαμά.
Από το βιβλίο: Επάγγελμα μητέρα, Ανάπτυξη Διαπαιδαγώγηση από τη Γέννηση έως την Εφηβεία, Εκδόσεις ΚΕΝΤΙΚΕΛΕΝΗ