Το μωρό κλαίει. Ξαφνικά, το κλάμα του γεμίζει όλο το σπίτι και τα αυτιά της μαμάς. Τι συμβαίνει; Τίποτα το ιδιαίτερο, στην πραγματικότητα. Από την κούνια ήδη έχει ξεκινήσει μια κλήση, το μωρό χρειάζεται κάτι και το φωνάζει με όση δύναμη έχουν τα πνευμόνια του, χρησιμοποιώντας τη μόνη γλώσσα που ξέρει: το κλάμα. Και είναι μια γλώσσα πολύ αποτελεσματική γιατί η μαμά, πράγματι, εγκαταλείπει οτιδήποτε κάνει και τρέχει στο μικρό, το παίρνει στην αγκαλιά της και αρχίζει να του μιλάει τρυφερά και να το χαϊδεύει.
Αλλά γιατί κλαίνε τόσο συχνά τα μωρά; Κλαίνε για πολλούς λόγους και καλά κάνουν. Στην ηλικία αυτή, το κλάμα είναι ο μοναδικός τρόπος για να επικοινωνήσουν και πράγματι, πολλές φορές οι μαμάδες πλησιάζουν στις μύτες των ποδιών τους την κούνια, ανήσυχες, γιατί το παιδί τους δεν κλαίει και αφουγκράζονται αν αναπνέει.
Μπορεί να είναι πεινασμένο
Όταν κλαίει το μωρό, «μιλάει». Αλλά τι θέλει να πει; Το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό είναι η πείνα και, για να σιγουρευτούμε, αρκεί να κοιτάξουμε το ρολόι: αν έχει περάσει το χρονικό διάστημα ανάμεσα στα γεύματα, 3 έως 4 ώρες, ανάλογα με τις ανάγκες του μωρού (όπως έχει καθορίσει ο παιδίατρος σε σχέση με το βάρος, τη γενική κατάσταση και την υγεία του) δε χρειάζεται να κάνουμε τίποτε άλλο από το να το αλλάξουμε και να το ταΐσουμε.
Αν είναι ακόμα νωρίς για το τάισμα (για παράδειγμα αν υπολείπεται ακόμα μισή ώρα) είναι καλό να μην ακολουθήσουμε πλήρως το ωράριο, γιατί το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να κλαίει ακόμα πιο δυνατά. Το μωρό θα εκνευριστεί περισσότερο, θα κλαίει πιο πολύ και, τη στιγμή του φαγητού, πιθανότητα θα πιει το γάλα του τόσο γρήγορα που θα κουραστεί για να το τελειώσει.
Αν το μωρό πεινάει πριν την προβλεπόμενη ώρα, υπάρχει ένας λόγος συνήθως: μπορεί το προηγούμενο γεύμα να ήταν λιγότερο από όσο έπρεπε, ίσως επειδή το μικρό, αφού κορέσει την πρώτη του πείνα, έχει αποκοιμηθεί. Ή να υπάρχει μεγάλη χρονική απόσταση ανάμεσα στο ένα γεύμα και το άλλο. Μπορεί το γάλα της μαμάς να είναι ελαφρύ και να μην έχει «πιάσει» το μωρό. Ή το μωρό να είναι «πεινάλας». Με λίγα λόγια, αν το μωρό συχνά θέλει να φάει πριν την καθορισμένη ώρα , κάντε του το χατήρι, δε θα συμβεί τίποτε κακό. Αν, αντίθετα, αυτό τείνει να γίνει κανόνας, συμβουλευτείτε τον παιδίατρο, προκειμένου να επανεξετάσει τα ωράρια και να σας δώσει τις απαραίτητες συμβουλές.
Μπορεί να έχει λερωθεί
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο διαμαρτύρεται το μωρό είναι αν έχει βραχεί και να θέλει πλύσιμο και άλλαγμα. Αυτό μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας αλλά και της νύχτας. Μια προσεκτική και σχολαστική υγιεινή δεν πρέπει να λείπει ποτέ, αφού ούτε ένας μεγάλος θα μπορούσε να κοιμηθεί καλά με το δέρμα βρεγμένο, κοκκινισμένο και συγκαμένο, πόσο μάλλον ένα μωρό.
Ζεσταίνεται ή κρυώνει
Το παιδί είναι τόσο μικρό, τρυφερό και ανυπεράσπιστο και φαίνεται πως τα πάντα μπορούν να το πληγώσουν. Με μια λανθασμένη αίσθηση προστασίας, πολλές μαμάδες τείνουν να το σκεπάζουν ή να το ντύνουν με περισσότερα σκεπάσματα ή ρούχα αντίστοιχα, από όσα πρέπει. Τα παιδιά νιώθουν τη ζέστη και το κρύο ακριβώς όπως τα νιώθουμε και εμείς οι μεγάλοι.
Ένας θόρυβος
Ένας ξαφνικός θόρυβος, το ραδιόφωνο που παίζει δυνατά, ένα αντικείμενο που πέφτει, μπορούν να ξυπνήσουν το μωρό. Τι κάνουμε όταν ξυπνήσει και αρχίσει να κλαίει; Απλούστατα το ηρεμούμε και προσπαθούμε να το βάλουμε να ξανακοιμηθεί. Γενικά, είναι απαραίτητο να δημιουργείτε ένα κλίμα που θα ευνοεί τον ύπνο του μωρού: να αερίζετε το δωμάτιο, να αποφεύγετε το άμεσο φως και το απόλυτο σκοτάδι (το ιδανικό είναι ένα ημίφως, έτσι που η μητέρα να μπορεί να βλέπει το παιδί χωρίς να είναι αναγκασμένη να ανάβει φως), να αποφεύγετε τους θορύβους που θα μπορούσαν να ταράξουν την ανάπαυσή του.
Είναι άρρωστο
Ακόμα και η πιο άπειρη μητέρα αντιλαμβάνεται αμέσως όταν το παιδί της κλαίει επειδή είναι στ΄ αλήθεια άρρωστο. Το κλάμα αυτό είναι διαφορετικό από τα άλλα, είναι παραπονιάρικο. Στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας.
Αν πονάει η κοιλιά του
Το μικρό είναι καθαρό, έχει φάει κανονικά, έχει “πάρει”τα χάδια του και κοιμάται ήρεμα. Αν ξαφνικά αρχίσει να κλαίει, πιθανότατα νιώθει κάποιον πόνο στην κοιλιά, κάτι αρκετά συνηθισμένο τις πρώτες ημέρες μετά τη γέννησή του. Τι πρέπει να κάνετε σε αυτήν την περίπτωση; Πάρτε το στην αγκαλιά σας, χαϊδέψτε το και κουνήστε το. Βάλτε το μπρούμυτα στην κούνια του. Συνήθως, λίγα χάδια και η αλλαγή θέσης μπορούν να λύσουν το πρόβλημα. Αν είναι κάτι πιο έντονο, μιλήστε με τον παιδίατρό σας να σας πει τι πρέπει να του δώσετε να πιει. Γενικά, η ενόχληση αυτή φεύγει με τον καιρό. Το μόνο που χρειάζεται είναι να κάνετε υπομονή.
Θα πρέπει να το αφήνουμε να κλαίει;
Όταν το παιδί κλαίει, το πρώτο που πρέπει να κάνετε είναι να κρατήσετε την ψυχραιμία σας. Και ύστερα να το πάρετε στην αγκαλιά σας για να «γευτεί» την απαραίτητη «δόση» στοργής και χαδιών.
Η εμπειρία διδάσκει ότι, μερικές φορές, οι γονείς αντιμετωπίζουν το μωρό που κλαίει με παράλογο τρόπο, εξαιτίας των προκαταλήψεων που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα του ίδιου του μωρού. Μια αρκετά διαδεδομένη προκατάληψη είναι ότι αν το αγκαλιάζουμε κάθε φορά που κλαίει, το κακομαθαίνουμε. Αυτό είναι αλήθεια όταν το παιδί είναι δυο χρονών, αλλά τα πράγματα αλλάζουν όταν το μωρό είναι μηνών.
Είναι εύκολο να βλέπουμε μεγάλα παιδιά που με μια «έξυπνη» χρήση του κλάματος, «βασανίζουν» τους γονείς τους αλλά στην περίπτωση ενός μωρού λίγων ημερών ή μηνών, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι:
- Το κλάμα είναι, αν όχι το μοναδικό, το πιο αποτελεσματικό μέσο για να επικοινωνεί με όσους βρίσκονται γύρω του
- Τους πρώτους μήνες της ζωής του, τουλάχιστον, καλό είναι η ανταπόκριση να είναι άμεση, γρήγορη και αποτελεσματική.
- Μεγαλώνοντας το μωρό αποκτά άλλα μέσα επικοινωνίας. Τότε, ακόμα και το κλάμα αλλάζει σημασία και στο τέλος της εξελικτικής ηλικίας αποκτά την έννοια που έχει και για μας τους μεγάλους.
Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει φόβος μήπως κακομάθουμε το μωρό μας, αν επεμβαίνουμε αμέσως όταν κλαίει.
Από το βιβλίο: Επάγγελμα μητέρα, Ανάπτυξη Διαπαιδαγώγηση από τη Γέννηση έως την Εφηβεία, Εκδόσεις ΚΕΝΤΙΚΕΛΕΝΗ